ZAJĘCIA LOGOPEDYCZNE
Na początku roku szkolnego (we wrześniu) odbyły się przesiewowe badania logopedyczne, przeprowadzone przez panią mgr Janinę Gut, logopedę z Poradni Psychologiczno –Pedagogicznej Nr 1 oraz przez panią Agnieszkę Walkiewicz, logopedę przedszkolnego. W badaniu tym uczestniczyły wszystkie dzieci uczęszczające do placówki. Jego celem jest ustalenie aktualnego poziomu rozwoju mowy przedszkolaków oraz zakwalifikowanie na terapię dzieci z zaburzeniami mowy oraz wadami wymowy.
W bieżącym roku szkolnym zajęcia logopedyczne odbywają się dwa razy w tygodniu: w poniedziałek od godziny 13.30 do 15.00 i w środy od godziny 12.30 do 15.15.
Zajęcia logopedyczne odbywają się w przyjaznej dzieciom atmosferze. Czas trwania zajęć logopedycznych jest dostosowany do potrzeb oraz możliwości dzieci i trwają maksymalnie 30 minut. Po zajęciach dzieci otrzymują zalecenia do pracy w domu zapisywane w zeszytach (ćwiczenia artykulacyjne, instrukcje jak należy pracować nad aktualnie ćwiczoną głoską, zestawy wyrazów, zdań i wierszyków utrwalających głoski). Do zabaw i ćwiczeń wykorzystywane są pomoce środki dydaktyczne dostępne w przedszkolu, jak i przygotowane przez logopedę. Zarówno metody, formy pracy, czas jak i pomoce logopedyczne dostosowane są do indywidualnych możliwości psychofizycznych dzieci.
JAK STYMULOWAĆ ROZWÓJ MOWY DZIECKA?
- Jak najwięcej mów do swojego dziecka, ponieważ bez kontaktów werbalnych słownictwo i mowa nie rozwiną się.
- Mów wyraźnie językiem dorosłych.
- Używaj prostych zdań.
- Różnicuj ton i intonację głosu.
- Zwracaj się często do dziecka i daj mu czas na odpowiedź.
- Różne sytuacje codzienne, na przykład z życia domowego wykorzystaj do prowadzenia dialogu z dzieckiem (przy ubieraniu dziecka nazywaj części ciała, i rodzaje ubrania, a podczas wykonywania obowiązków domowych opowiadaj dziecku ,co robisz).
- Dbaj o prawidłowe żucie i połykanie pokarmu. Zwróć również uwagę na sposób oddychania przez dziecko (czy oddycha nosem, czy ustami) w czasie snu lub milczenia. Jeżeli dziecko ma otwarte usta jego żuchwa układa się nienaturalnie i zmienia się ułożenie języka. Daje to w konsekwencji wady zgryzu, jak również wady wymowy. Dzieci takie częściej się przeziębiają.
- Zwróć uwagę na słuch dziecka, a zwłaszcza na odgłosy codziennego życia i zadawać dziecku pytanie Co to jest?. Szukajcie razem źródła dźwięku. W ten sposób kształcisz jego uwagę słuchową. Jeśli coś cię niepokoi, skontaktuj się z lekarzem.
- W początkowym okresie naśladuj wszelkie wokalizacje dziecka. Wprowadzaj wyrazy dźwiękonaśladowcze np: kotek miauczy – miau, miau, piesek szczeka – hau, hau.
- Ucz wierszyków i rymowanek. Wprowadzaj zabawy paluszkowe np.: idzie rak nieborak, sroczka kaszkę warzyła itp. Rytm i koordynacja mają ogromne znaczenie dla rozwoju, płynnej zrozumiałej mowy.
- Prowadź ćwiczenia oddechowe: dmuchanie baniek mydlanych, dmuchanie na lekkie przedmioty, dmuchanie na wiatraczki, granie na prostych instrumentach muzycznych typu trąbka, flet, zdmuchiwanie świeczki, picie i dmuchanie przez słomkę itp.
- Wprowadzaj proste ćwiczenia gimnastyki buzi i języka w formie zabawy np.: buziaki dla mamy, oblizywanie się jak miś po zjedzeniu miodu (przy szeroko otwartej buzi), koniki, sięganie językiem do nosa, do brody, do prawego ucha, do lewego ucha, liczeni ząbków językiem, parskanie itd.
- Śpiewaj dziecku i razem z dzieckiem (płyt z piosenkami dziecięcymi).
- Ogranicz oglądanie telewizji. Bądź zawsze zorientowanym, co dziecko ogląda. Nie zostawiaj włączonego telewizora, jeżeli nikt go nie ogląda. Wybieraj wartościowe i zrozumiałe dla dziecka programy telewizyjne.
- Rysuj i maluj z dzieckiem, gdy mu coś opowiadasz. Ilustrowanie opowiadań ułatwia dziecku rozumienie.
- Dbaj o mocną więź emocjonalną. Głaskaj, przytulaj, chwal dziecko. Zachęca to do kontaktów werbalnych.
- Dbaj o rozwój ruchowy dziecka, zachęcaj do wspinania się po drabinkach, jazdy na rowerze itp. Usprawniaj motorykę palców, poprzez wydzieranie, naklejanie, lepienie z plasteliny, malowania, rysowanie.
ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE NARZĄDY ARTYKULACYJNE
Ćwiczenia usprawniające wargi:
- Balonik – nadymanie policzków, usta ściągnięte (dla urozmaicenia bawimy się w baloniki, które pękają przekłute palcami),
- Całuski – usta układamy w „dzióbek” i cmokamy posyłając do siebie buziaki,
- Rybka – powolne otwieranie i zamykanie warg tworzących kształt koła, zęby „zamknięte”.
- parskanie jak konik
- „Karetka” – wyraźne wymawianie samogłosek w parach: e-o, i-u, a-u.
Ćwiczenia usprawniające język:
- Konik jedzie na przejażdżkę – naśladowanie konika stukając czubkiem języka o podniebienie, wydając przy tym charakterystyczny odgłos kląskania.
- Chomik – wypycha policzki jedzeniem, a ty pokaż jak można wypchnąć policzki językiem, raz z prawej raz z lewej strony,
- Malarz – maluje sufit dużym pędzlem. Pomaluj pędzlem (językiem) swoje podniebienie, zaczynając od zębów w stronę gardła,
- Żyrafa – ma długą szyję, wyciąga mocno szyję do góry. Otwórz szeroko usta i spróbuj wyciągnąć język do góry, najdalej jak potrafisz.
ĆWICZENIA ODDECHOWE I SŁUCHOWE
Ćwiczenia oddechowe:
- zdmuchiwanie kawałka papieru z gładkiej powierzchni,
- zdmuchiwanie kawałka papieru za pomocą słomki z chropowatej powierzchni,
- przenoszenie słomką styropianu,
- dmuchanie przez słomkę na kulki styropianu umieszczone w kubeczku,
- dmuchanie na piórko, piłeczkę ping – pongową, waciki, kawałki papieru,
- dmuchanie wacików ustawionych w szeregu – wyścigi samochodów,
- chuchanie na „zmarznięte ręce” oraz „gorącą zupę”,
- wąchanie kwiatków,
- dmuchanie na wiszące na sznurkach watki, piórka, kokardki,
- dmuchanie na wiatraczek,
- dmuchanie na zapaloną świeczkę tak, aby płomień nie zgasł, tylko wygiął się,
- pompowanie baloników,
- gwizdanie,
- puszczanie baniek mydlanych,
- dmuchanie do naczynia z wodą przez rurkę,
Ćwiczenia słuchowe:
- Co słyszę? – dzieci siedzą z zamkniętymi oczami i nasłuchują, rozpoznają odgłosy dochodzące z sąsiedztwa, ulicy,
- Zgadnij, co wydało dźwięk? – uderzanie pałeczką w szkło, metal, kamień, drewno itp. i rozpoznawanie odgłosu przez dzieci,
- Rozróżnianie i naśladowanie głosów zwierząt: kota, psa, krowy, kury, koguta, kaczki, gęsi itp.,
- Wyszukiwanie imion dwu- i trzy sylabowych,
- Wyszukiwanie słów z podaną sylabą,
- Rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej np. safa czy szafa?,
- Dzielenie na sylaby imion dzieci (na początku łatwych)
- Szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika.
BAJECZKI LOGOPEDYCZNE Z ĆWICZENIAMI ARTYKULACYJNYMI
JĘZYCZEK-MALARZ
Wyobraźmy sobie, że nasza buzia to domek, w której mieszka pan Języczek. Pan Języczek postanowił pomalować cały swój domek. Na początku języczek-malarz maluje sufit (wybieramy ulubiony kolor, na który pomalujemy sufit – unosimy język do góry i przesuwamy kilkakrotnie wzdłuż podniebienia). Gdy sufit jest już pomalowany malarz zaczyna malowanie ściany (wybieramy drugi kolor i przesuwamy językiem z góry na dół wypychając najpierw jeden policzek od wewnętrznej strony, a następnie w ten sam sposób drugi policzek). Dom pana Języczka jest coraz ładniejszy. Teraz będzie malował podłogę (wybieramy następny kolor i „malujemy” dolną część jamy ustnej, za dolnymi zębami). Następnie języczek-malarz maluje okna, czyli nasze ząbki (wybieramy kolor i przesuwamy językiem po ząbkach górnych i dolnych). Na koniec Pan Języczek maluje drzwi (oblizujemy górną i dolną wargę, przy szeroko otwartej buzi). Cały dom jest pięknie wymalowany, więc mamy powody do radości (buzia szeroko uśmiechnięta).
JĘZYCZEK WĘDROWNICZEK
Język wybrał się na wycieczkę do lasu. Pojechał tam na koniku (kląskanie językiem – naśladowanie konia). Na łące zostawił konia (prrrr). Następnie rozejrzał się dookoła (język ruchem okrężnym oblizuje wargi: górną i dolną). Potem wszedł do lasu (język chowamy w głąb jamy ustnej). Przeszedł las wzdłuż (język przesuwamy po podniebieniu w głąb jamy gardłowej) i wszerz (przesuwamy językiem za zębami górnymi i dolnymi). A wtedy przedarł się przez gęstwinę krzewów i drzew (język przeciskamy przez zaciśnięte zęby). Zauważył, że zrobiło się ciemno. Rozejrzał się w prawo i w lewo, spojrzał w górę i w dół (językiem przesuwamy z jednego kącika ust do drugiego, od ucha do ucha, potem sięgamy nim nosa i brody). Wsiadł na konia i pojechał do domu (kląskanie językiem).